Մուտք դեպի Ավագ Դպրոց

Ես շատ տպավորված եմ ֆիզիկա առարկայից, սակայն ինքս էլ լավ չեմ սովորում, բայց կուզեի ավելի շատ լիներ փորձեր և ընկեր Գայանեից շատ շնորհակալ ենք մեզ դիմակայելու և օգնելու համար։

ԳՈԼՈՐՇԻԱՑՈՒՄ ԵՎ ԽՍՏԱՑՈՒՄ ԵՌՈՒՄ ԵՌՄԱՆ ՋԵՐՄԱՍՏԻՃԱՆ ՇՈԳԵԳԱՅԱՑՄԱՆ ՏԵՍԱԿԱՐԱՐ ՋԵՐՄՈՒՆԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

1.Ի՞նչ է շոգեգոյացումը,և ինչ ձևով է այն արտահայտվում

Նյութի անցումը հեղուկ կամ պինդ վիճակից գազային վիճակի , կոչ․ է շոգեգոյացում ։

2․Ի՞նչ է գոլորշիացումը

Հեղուկի ազատ մակերևույթից շոգեգոյացումը կոչ․ է գոլորշիացում ։

3․Ինչո՞ւ է հեղուկը գոլորշիանում բոլոր ջերմաստիճաններում ։

Հեղուկը գոլորշիանում է բոլոր ջերմաստիճաններում , որովհետև մոլեկուլները օժտված են կինետիկ էներգիայով ։

4.Ինչի՞ց է կախված հեղուկի գոլորշիացման արագությունը։

Կախված է ջերմաստիճանից ։ Ինչքան մեծ է ջերաստիճանը , անքան արագ է այն գոլորշիանում ։

5.ի՞նչ է խտացում

Նյութի անցումը գազային վիճակից հեղուկ վիճակ կոչ․ է խտացում ։

6.Ո՞ր գոլորշին է կոչվում հագեցած

7.Ո՞ր պրոցեսն են անվանում եռում

Եռում անվանում են հեղուկի ամբողջ ծավալում շոգեգոյացման պրոցեսը ։

8.Ի՞նչն են անվանում հեղուկի եռման ջերմաստիճան

Այն ջերմաստիճանը , երբ հեղուկը եռում է ։

9.Ի՞նչն են անվանում շոգեգոյացման տեսակարար ջերմություն։

10Ո՞րն է միավորը միավորների ՄՀ-ում

Շոգեգոյացման տեսակարար ջերմությունը նշանակում են r տառով ։

Լաբ․աշխատանք ներքին էներգիայի փոփոխման եղանակ ջերմահաղորդում՝-կոնվեկցիա։

Ներքին էներգիայի էներգիան դա մարմիւնը կազմող մասնիկների կինետիկ և պետենցիալ էներգյաների և պոտենցիալ <փոխազդեցության> էներյաների գումարն է։

E_ն =E_մկ+E_մպ

Ներքին էներգյան կարելի է փոփոխել 2 եղանակով մեխանիկական աշխատանք կատարելով 2-րդ եղանակը ջերմահաղորդմամբ։

Ջերմահաղորդման եղանակներն են Ջերմահաղորդականություն,կոնվեկցիա,ճառագայթում։

Փորձ կոնվեկցիա նպատակը ուսումնասիրել երեույթը փորձերի միջոցով անհրաժեշտ սարքեր և նյութեր

հրակայուն փորձանոթ սրվակ ջրով լցվաց բաժակ լուցկի կալյումի պերմանգանակ պեաձև անոթ պիրտարյոց ամրակալան կցորտիչներով և թաթերով

Լաբարատոր աշխատանք ներքին էներգիայի փոփոխման եղանակները

Ներքին եներգիան կարելի է փոփոխել 2 եղանակով՝ մեխանիկական աշխ․ կատարելով (մուրճով հարվածելով կապարի կտորին , մետաղալարը ճկելով և ուղղելով , մի առարկան մյուս մակերևույթով տեղաշարժելով և այլն․․․), առանձ աշխ․ կատարելու՝ ջերմահաղորդմամբ։

Աշխատանքի նպատակ՝ փորձով տեսնել երբ մարմինն ինքն է աշխատանք կատարում (իր ներքին եներգիայի հաշվին) ապա մարմնի ներքին եներգիան նվազում է և այն սարչում է։

Անհրաժեշտ սարքեր և նյութեր՝ հաստ պատեր ունեցող անոթ , ռետինե խցան , անցք ունեցող ռետինե խցան , օդամղիչ պոմպ , ռետինե խողովակներ։

Աշխատանքի ընթացքը՝ օդամղիչ պոմպով օդը լցրեցինք անոդի մեջ , որոշ ժամանակ անց խցանը աղմուկով դուրս թռավ , իսկ անոթում առաջացավ մառախուղ , օդը սառել է։
Իսկ անոթում սեխմված ոդը խցանը դուրս մղելով կատարեեց աշխատանք իր ներքին եներգիայի հաշվին։

Անցք ունեցող ռետինե խցանը ամուր փակենք անոթի ներքևի անցքը , սովորական ռետինե խցանով ամուր փակենք բերանը , ներքևի անցքով խցանը միացնենք պոմպին։ Օդամղիչ պոմպով սկսենք օդ մղել նրա մեջ։

Լաբ․աշխատանք ներքին էներգիաի փոփոխման եղանակներ

Ներգին էներգիան կարելի է փոփոխել 2 եղանակով՝ մեխանիկական աշխ․ կատարելով(մուրճով հարվածելով կապարի կտորին, մետաղալարը ճկկելով և ուղղելով, մի առարկան մյուսի մակերևույթով տեղաշարժելով և այլն․․․), Առանց աշխ․ կատարելու՝ ջերմահաղորդմամբ։

Աշխատանքի նպատակը․ փորձով տեսնել, երբ մարմինն ինքն է աշխատանք կատարում (իր ներգին էներգիայի հաշվին) ապա մարմնի ներգին եներգիան նվազում է և այն սառչում է։

Անհրաժեշտ սարքեր և նյութեր․ Հաստ պատեր ունեցոզ անոթ, ռետինե խցան, անցք ունեցող ռետինե խցան, օդամղիչ պոմպ, ռետինե խողովակներ

Անց ունեցող ռետինե խցանը ամու փակենք անոթի ներքևի անցքը, սովորական ռետինը խցանով ամուր փակենք բերանը, ներքևի անցքով խցանինը միացնենք պոմպին։ Օդամղիչ փոմփով սկսենք օդ մղել նրա մեջ։

ԼԱԲԱՐԱՏՈՐ ԱՇԽԱՏԱՆՔ

Լրիվ տատանումների ժամանակը հաշվեցի տատանումների պարբերությունը հավասար է T = t/N:Տատանումների հաճախությունը՝ v=N/t:

N = 40

t =

---

t,y=?

Լաբարատոր աշխատանք թելավոր ճոճակի տատանումների ուսումնասիրումները

Աշխատանքի նպատակ․ պարզել թելավոր ճոճոնակի տատանումների պարբերության և հաճախության կախումները թելի երկարությունից։

Անհրաժեշտ սարքեր և նյութեր․ անցքով կամ կեռիկով գնդիկ, թել, ամրակալան կցորդիչով և թաթով, վայրկենաչափ կամ վայրկենացույց սլաքով ժամացույց, չափերիզ։

Աշխատանքի ընթացք․

1․ սեղանին դրեք մարակալանը և նրա վերևի ծայրին կցորդիչով ամրացրեք թաթը։ Դրանից մոտ 100 սմ երկարությամբ թելից կախեցի գնդակն այնպես, որ փոքե֊ինչ բարձր լինի սեղանից։

2․ Չափերիզով չափեք այդ ճոճանակի թելի l երկարությունը

3. Գնդիկը շեղեք հավասարակշռության դիրքից 8:10սմ և բաց թողեք։

4. Չափեք N=40 լրիվ տատանումների ժամանակը։

5. Հաշվեք տատանումների T պարբերությունը և V հաճախությունը։

6․ փորձը կրկնեք կարճացնելով թելը 4 անգամ,

Լրիվ տատանումների ժամանակը հաշվեցի տատանումների պարբերությունը հավասար է T = t/N:Տատանումների հաճախությունը՝ v=N/t:

N = 40

t =

---

t,y=?

Մեխանիկական Ալիքները։

Երբ անշարժ ջրի մեջ քարեր ենք նետում, ջրի մակերևույթին առաջանում են իրար հաջորդող կատարների և գոգավորությունների տեսքով շրջաններ: Առաջանալով մի տեղում՝ (ուր նետվել էր քարը) անմիջապես սկսում են տարածվել բոլոր կողմերով (տե՛ս նկար): Դրանք ալիքներն են:

Հեղուկի մակերևույթին ալիքները գոյություն ունեն հեղուկի մասնիկների վրա ծանրության ուժերի և միջմոլեկուլային փոխազդեցության ուժի ներգործության հետևանքով: Այս տեսակի ալիքներից ամենատարածվածը և ուշագրավը ծովի ալիքներն են, այսինքն` ծովերի և օվկիանոսների մակերևույթի ալիքները:

Դա կարող է լինել մարդու ձեռքը, որը հարվածել է պարանին, փոքրիկ քարը, որ նետվել է ջուրը և այլն:

Այն ալիքը, որում միջավայրի մասնիկները տատանվում են նրա տարածման ուղղության երկայնքով, կոչվում է երկայնական, իսկ այն ալիքը, որում միջավայրի մասնիկները տատանվում են նրա տարածման ուղղությանն ուղղահայաց` կոչվում է լայնական:

Երկայնական ալիքում խոտորումը ներկայանում է միջավայրի խտացումների և նոսրացումների ձևով (տե՛ս նկար ա), իսկ լայնականում` միջավայրի որոշ շերտերի` մյուսների նկատմամբ տեղաշարժերի սահքի տեսքով (տե՛ս նկար բ):

Ջրի (կամ ցանկացած այլ հեղուկի) մակերևույթի ալիքները ո՛չ երկայնական են, ո՛չ էլ լայնական: Դրանում հեշտ է համոզվել, եթե հետևենք ջրի վրա թեթև մարմնի տեղաշարժերին:

Բայց սա դեռ ամենը չէ: Ջրի մակերևույթին մասնիկների շրջանաձև շարժումները (հատկապես տատանումների մեծ լայնույթի դեպքում) ուղեկցվում են ալիքի տարածման ուղղությամբ՝ դրանց դանդաղ տեղաշարժմամբ: Հենց սրանով է բացատրվում «ծովային բարիքների» առկայությու

Ալիքի տարածման արագություն և երկարություն

Ցանկացած ալիք տարածվում է որոշակի արագությամբ:

Ալիքի արագություն ասելով` հասկանում ենք խոտորման տարածման արագությունը:

Արագությունից բացի, ալիքի կարևոր բնութագրիչներից է ալիքի երկարությունը՝ λ (լամբդա):

Ալիքի երկարություն է կոչվում այն հեռավորությունը, որն անցնում է ալիքը տատանումների պարբերությանը հավասար ժամանակամիջոցում:

Քանի որ ալիքի արագությունը հաստատուն մեծություն է (տվյալ միջավայրի համար), ապա դրա անցած ճանապարհը հավասար է արագության և նրա տարածման ժամանակի արտադրյալին:

Այսպիսով, ալիքի երկարությունը գտնելու համար պետք է նրա արագությունը բազմապատկել տատանումների պարբերությամբ՝ 

λ=V⋅T

Այս բանաձևն արտահայտում է ալիքի երկարության կապը նրա արագության և տատանումների պարբերության հետ:

Հաշվի առնելով, որ տատանումների պարբերությունը հակադարձ համեմատական է հաճախությանը, կարելի է ստանալ մի բանաձև, որը կարտահայտի ալիքի երկարության կապը նրա արագության և տատանումների հաճախության հետ.

λ=V⋅T=V⋅1ν, որտեղից` V=λ⋅νորտեղ V -ն ալիքի արագությունն է, T- ն` ալիքում տատանումների պարբերությունը,  -ն (հունարեն «լամբդա» տառը)` ալիքի երկարությունը:

որտեղ V -ն ալիքի արագությունն է, T- ն` ալիքում տատանումների պարբերությունը,  -ն (հունարեն «լամբդա» տառը)` ալիքի երկարությունը:

Ալիքում տատանումների հաճախությունը համընկնում է աղբյուրի տատանումների հաճախությանը (քանի որ միջավայրի մասնիկների տատանումները հարկադրական են) և կախված չէ այն միջավայրի հատկություններից, որում ալիքը տարածվում է: Մի միջավայրից մեկ այլ միջավայր անցնելու դեպքում ալիքի հաճախությունը չի փոխվում, փոխվում են միայն ալիքի արագությունն ու երկարությունը:

Ստացված բանաձևը ցույց է տալիս, որ ալիքի արագությունը հավասար է ալիքի երկարության և տատանումների հաճախության արտադրյալին:

Սինուսոիդաձև ալիքի գրաֆիկը (ժամանակի տրված t պահի համար) պատկերված է նկարում:

Հարևան կատարների (կամ գոգավորությունների) միջև հեռավորությունն այս գրաֆիկում համընկնում է ալիքի λ երկարությանը:

Հարևան կատարների (կամ գոգավորությունների) միջև հեռավորությունն այս գրաֆիկում համընկնում է ալիքի λ երկարությանը:

Սեյսմական  ալիքներ

Սեյսմական ալիքներ են կոչվում այն ալիքները, որոնք տարածվում են Երկրի ներսում երկրաշարժերի կամ հզոր պայթյունների օջախներից: Քանի որ Երկիրը հիմնականում պինդ է, ուստի  նրանում միաժամանակ կարող են առաջանալ երկու տեսակի ալիքներ` երկայնական և լայնական: Այս ալիքների արագությունը նույնը չէ. երկայնական ալիքները լայնականներից արագ են տարածվում:

Օրինակ

500 կմ խորության վրա լայնական սեյսմիկ ալիքների արագությունը մոտավորապես 5 կմ/վ է, իսկ երկայնական ալիքներինը` 10 կմ/վ:

Սեյսմական ալիքներով պայմանավորված Երկրի մակերևույթի տատանումների արձանագրումն ու գրանցումն իրականացվում է սեյսմոգրաֆ կոչվող սարքի միջոցով: Սեյսմոգրաֆի հիմնական մասը ճոճանակն է, որը սկսում է տատանվել սեյսմական ալիքների ի հայտ գալուց: Սարքավորման պարզագույն տեսակի դեպքում ճոճանակը միացնում են գրող սարքին, որը հատուկ ժապավենի վրա գծում է տատանումների գրաֆիկը:

Տարածվելով երկրաշարժի օջախից` առաջինը սեյսմական կայանին են հասնում երկայնական ալիքները, իսկ որոշ ժամանակ անց` լայնականները:

Իմանալով երկրակեղևում ալիքների տարածման արագությունը` կարելի է որոշել մինչև երկրաշարժի էպիկենտրոնն ընկած R հեռավորությունը:

Մեխանիկական ալիքներ:Ալիքի երկարություն:Ալիքի տարածման արագություն:Սեյսմիկ ալիքներ:Ձայնային ալիքներ:Ձայնի բնութագրեր:Արձագանք:Ենթաձայն անդրաձայն:

1.Որ ֆիզիկական մեծությունն է կոչվում տատանումների պարբերություն


2.ինչ միավորներվ է արտահայտվում տատանումների պարբերությունը

Տատանումների պարբերությունը մեկ լրիվ տատանման տևողությունն է , արտահայտվում է վայրկյանով , րոպեով ։

3.ինչ է տատանումների լայնույթը:ինչ միավորներվ է այն արտահայտվում;


Տատանումների լայնույթը արտահայտվում է մետրով , սմ-ով։

4.ինչ է տատանումների հաճախությունը;Ինչ միավորներով է այն արտահայտվում


Հաճախականությունն արտահայտում է հերցով/ հց/։ 1հց =1վ-1 , օր․՝ 1վ — ում սիրտը շփում է 1,25 զարկ , քանի որ 75/60 = 1,25

5.Որ հաճախություննէ կոչվում 1Հց;

1վ-ում կատարած 1 տատանումը 1 հց-ն է ։

Advertisements

REPORT THIS AD

6.Որո՞նք են տատանումների մարման պատճառները

Տատանումների մարման պատճառը օդն է , որի ազդեցությամբ առաջանում է դիմադրության ուժ ։ Օդի և շփման բացակայությոն ժամանակ ճոճոնակը անվերջ կշարժվի ։