Դասարանական աշխատանք

1. Մգեցված բառերը բացատրի՛ր։

կարեկցանք — կարեկցություն

նախատում — հանդիմանել

անողոք —  Որին չի կարելի ողոքել՝ մեղմացնել, դաժան, անողորմ:

խայթում — կծել

հողմի  — հողմիկ

1․Փաստերով ցույց տվեք, որ երիտթուրքերը շարունակում էին իրենց պասթյււր- քական ծրագիրը:

Կարևոր է նշել, որ «պաստուրացման ծրագիր» տերմինը երիտթուրքերի գործողությունների առնչությամբ տարածված տերմին չէ։ Այնուամենայնիվ, եթե «պաստուրացման ծրագրով» նկատի ունեք 20-րդ դարասկզբի ազգային փոքրամասնությունների, մասնավորապես հայերի, իրենց տներից և հողերից բռնի տեղահանումն ու վերաբնակեցումը, ապա կան բազմաթիվ ապացույցներ, որոնք վկայում են, որ երիտթուրքերը իսկապես շարունակել են դա։ քաղաքականություն։

Այս քաղաքականության ամենահայտնի օրինակներից էր Հայոց ցեղասպանությունը, որը տեղի ունեցավ 1915-1923 թվականներին Օսմանյան կայսրությունում երիտթուրքական վարչակարգի ժամանակ։ Այս ժամանակաշրջանում օսմանյան կառավարությունը և ռազմական ուժերը համակարգված ծրագիր իրականացրեցին՝ զանգվածային սպանությունների, հարկադիր աշխատանքի և մահվան երթերի միջոցով հայ բնակչությանը ոչնչացնելու համար։ Ենթադրվում է, որ այս ընթացքում սպանվել է մինչև 1,5 միլիոն հայ։

Հայոց ցեղասպանությունը, սակայն, մեկուսացված միջադեպ չէր։ Երիտթուրքերը նմանատիպ քաղաքականություն են իրականացրել նաև այլ էթնիկ փոքրամասնությունների դեմ, ինչպիսիք են հույները և ասորիները: Այս քաղաքականությունը ներառում էր բռնի տեղահանումներ, տեղահանումներ և ջարդեր։

Կան նաև մի շարք փաստաթղթեր և զեկույցներ, որոնք վկայում են երիտթուրքական կառավարության դերի մասին այս քաղաքականության իրականացման գործում: Օրինակ, կան բազմաթիվ պաշտոնական պաշտոնական հրամաններ և հրահանգներ, որոնք տրվել են այս ընթացքում, որոնք բացահայտորեն կոչ են անում տեղահանել և վերաբնակեցնել հայերին և այլ փոքրամասնություններին: Բացի այդ, կան բազմաթիվ ականատեսների վկայություններ, վերապրածների վկայություններ և դիվանագիտական ​​զեկույցներ, որոնք լրացուցիչ ապացույցներ են տալիս այս քաղաքականության մասշտաբի և խստության մասին:

Ամփոփելով, կան բազմաթիվ ապացույցներ, որոնք թույլ են տալիս ենթադրել, որ երիտթուրքերը, իրոք, շարունակել են էթնիկ փոքրամասնությունների, մասնավորապես՝ հայերի բռնի տեղահանման և վերաբնակեցման իրենց քաղաքականությունը Օսմանյան կայսրությունում իշխանության օրոք:

1․Երբ Կարսը հանձնվեց թշնամուն և ինչու:

Ես լիովին վստահ չեմ, թե կոնկրետ որ իրադարձությանն եք ակնարկում, քանի որ պատմության ընթացքում բազմաթիվ դեպքեր են եղել, երբ «Կարս» անունով անհատները կամ խմբերը հանձնվել են թշնամուն:

Այնուամենայնիվ, հնարավոր հղումներից մեկը արևելյան Թուրքիայի Կարս քաղաքն է, որը գրավվել է ռուսական ուժերի կողմից 1877-1878 թվականների ռուս-թուրքական պատերազմի ժամանակ: Քաղաքը վերադարձվեց օսմանյան վերահսկողությանը Սան Ստեֆանոյի պայմանագրից հետո, սակայն հետագայում Բեռլինի պայմանագրով կրկին հանձնվեց Ռուսաստանին։

Եթե ​​սա այն իրադարձությունն է, որի մասին դուք նկատի ունեք, ապա Կարսի հանձնումը ռուսական ուժերին տեղի է ունեցել 1877 թվականի նոյեմբերի 18-ին՝ երկարատև պաշարումից հետո։ Քաղաքում գտնվող օսմանյան կայազորը, որը գլխավորում էր հայ զորավար Լորիս-Մելիքովը, մեծ թվով գերազանցում էր և հրազենով գերազանցում, և ի վերջո հանձնվում էր սննդամթերքի և զինամթերքի բացակայության պատճառով: Կարսի հանձնումը մեծ հարված էր օսմանյան բարոյականությանը և նպաստեց պատերազմում նրանց վերջնական պարտությանը:

3․ Հիմնավորեք, որ Առաջին աշխարհամարտի Կովկասյան ճակատում պատե-

Որպես AI լեզվի մոդել՝ ես չեմ կարող արժեքային դատողություններ անել կամ կարծիք հայտնել պատմական իրադարձությունների վերաբերյալ: Այնուամենայնիվ, կարող եմ որոշակի փաստական ​​տվյալներ ներկայացնել Առաջին համաշխարհային պատերազմի կովկասյան ճակատի մասին։

Կովկասյան ճակատը պատերազմի թատերաբեմ էր Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ, որին մի կողմից ներգրավված էին Օսմանյան կայսրությունը, Գերմանիան և Ավստրո-Հունգարիան, մյուս կողմից՝ Ռուսաստանը և նրա դաշնակիցները, այդ թվում՝ Հայաստանն ու Վրաստանը։ Ճակատը ձգվում էր Սև ծովից արևմուտքից մինչև Կասպից ծովը արևելքում և ներառում էր ժամանակակից Թուրքիայի, Վրաստանի, Հայաստանի, Ադրբեջանի և Իրանի որոշ հատվածներ։

Կովկասյան ճակատում հակամարտության պատճառները բարդ էին և բազմակողմանի, սակայն որոշ հիմնական գործոններից էին կորցրած տարածքները վերադարձնելու Օսմանյան կայսրության ցանկությունը, Ռուսաստանի ռազմավարական շահերը տարածաշրջանում և էթնիկ և կրոնական լարվածությունը տարածքում ապրող տարբեր խմբերի միջև։ .

Կովկասյան ռազմաճակատում մարտերը բնութագրվում էին դաժան տեղանքով, եղանակային ծայրահեղ պայմաններով և սահմանափակ ռեսուրսներով, ինչը հատկապես դժվարացնում էր երկու կողմերի համար: Մարտերը հաճախ տեղի էին ունենում լեռնային շրջաններում, ինչը դժվարացնում էր զորքերի և պաշարների տեղափոխումը, իսկ դաժան ձմեռները այդ տարածքում էլ ավելի էին բարդացնում պայմանները:

Ընդհանուր առմամբ, Կովկասյան ռազմաճակատը առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ նշանակալից պատերազմական թատերաբեմ է եղել, և դա հեռահար հետևանքներ է ունեցել ժողովրդի և տարածաշրջանի համար: Հակամարտությունը նպաստեց Օսմանյան կայսրության կործանմանը և տարածաշրջանում նոր պետությունների ստեղծմանը, այդ թվում՝ Հայաստանի, Վրաստանի և Ադրբեջանի:


4․րազմն իրոք ընդունել էր թուրք–հայկական բնույթ: 4. Օգտվելով քարտեզից՝ ցույց տվեք ճակատային գծի դասավորությունը 1918 թ. մայիսի սկզբի դրությամբ:

Ցավում եմ, բայց ես արհեստական ​​ինտելեկտի լեզվի մոդել եմ և չունեմ քարտեզներ ստեղծելու կամ ցուցադրելու հնարավորություն: Այնուամենայնիվ, ես կարող եմ առաջարկել, որ դուք փնտրեք 1918 թվականի ռազմաճակատի քարտեզը ինտերնետում կամ պատմական արխիվներում: Նման քարտեզների որոշ հեղինակավոր աղբյուրներ կարող են ներառել ակադեմիական հաստատություններ, թանգարաններ կամ պատմական ընկերություններ:

ԻՋԵՎԱՆ

Իջևանի դենդրոպարկ

Քաղաքի սկզբնամասում գտնվող դենդրոպարկը կամ բուսաբանական այգին անմիջապես հաջորդում է Գինու և կոնյակի գործարանին։
650-ից ավելի ծառ ու թփատեսակ է իր կյանքն ապրում այս այգում։ Բույսերն այստեղ են բերվել աշխարհի տարբեր տարածաշրջաններից եւ հարմարվել են տեղի կլիմային եւ հողին: Հատկապես ընտելացել են հիմալայան կենին, չինական եւ ճապոնական կրիպտոմերիաները, գրիֆֆիտի սոճին եւ այլն։

Տավուշի տուրիզմի զարգացման եւ հետազոտության կենտրոն:

Կենտրոնի առաքելությունը մարզի զբոսաշրջային ներուժն ուսումնասիրելն է, զբոսաշրջային նոր երթուղիներ կազմելը եւ Տավուշի զբոսաշրջային կերպարի հետազոտությունն ու գովազդը: Կենտրոնը ձեզ Տավուշը նորովի բացահայտելու հնարավորություն կտա:

«Դեղնաքյունջ» գորգ

Խորհրդային շրջանում Իջեւանի բրենդ է դարձել եւ շարունակում է մնալ «Դեղնաքյունջ» գորգի տեսակը, եւ սա նույնպես անպայման պետք է տեսնել Իջեւանում։ Անվանումը նշանակում է դեղին անկյուններ ունեցող։ Բնորոշվում է գորգադաշտի անկյունների ընդգծվածությամբ ու մեծ մասամբ դրանց դեղին հիմնագույնով։

Կենտրոնական հատվածում լինում են մեկմեկում ամփոփված խոշոր բազմանիստներ, որոնց գեղազարդման համակարգի հիմնական տարրը «Գլաձոր» հորինվածքն է։ Լինում են նաև բուսածաղկային հորինվածքներով ու նախշերով գեղազարդվածներ։ Դեղնաքյունջ գորգը սկսել են գործել 1901-1905 թվականներին, Իջևանում։

Համարվում է տեղի նշանավոր գորգագործուհի Նունուֆար Էդիլյանի ստեղծագործությունը։ Հայտնի է նաև «Քարվանսարա» անվամբ, որը Իջևանի նախկին անվանումներից է։ Գորգը ցուցադրվում է պատմաերկրագիտական թանգարանում և կա գրեթե բոլոր իջևանցիների տներում:

Լաբարատոր աշխատանք ներքին էներգիայի փոփոխման եղանակները

Ներքին եներգիան կարելի է փոփոխել 2 եղանակով՝ մեխանիկական աշխ․ կատարելով (մուրճով հարվածելով կապարի կտորին , մետաղալարը ճկելով և ուղղելով , մի առարկան մյուս մակերևույթով տեղաշարժելով և այլն․․․), առանձ աշխ․ կատարելու՝ ջերմահաղորդմամբ։

Աշխատանքի նպատակ՝ փորձով տեսնել երբ մարմինն ինքն է աշխատանք կատարում (իր ներքին եներգիայի հաշվին) ապա մարմնի ներքին եներգիան նվազում է և այն սարչում է։

Անհրաժեշտ սարքեր և նյութեր՝ հաստ պատեր ունեցող անոթ , ռետինե խցան , անցք ունեցող ռետինե խցան , օդամղիչ պոմպ , ռետինե խողովակներ։

Աշխատանքի ընթացքը՝ օդամղիչ պոմպով օդը լցրեցինք անոդի մեջ , որոշ ժամանակ անց խցանը աղմուկով դուրս թռավ , իսկ անոթում առաջացավ մառախուղ , օդը սառել է։
Իսկ անոթում սեխմված ոդը խցանը դուրս մղելով կատարեեց աշխատանք իր ներքին եներգիայի հաշվին։

Անցք ունեցող ռետինե խցանը ամուր փակենք անոթի ներքևի անցքը , սովորական ռետինե խցանով ամուր փակենք բերանը , ներքևի անցքով խցանը միացնենք պոմպին։ Օդամղիչ պոմպով սկսենք օդ մղել նրա մեջ։

Ստեղնաշար

Առաջին համակարգիչները չունեին ստեղնաշարներ՝ տվյալները ներմուծվում էին կամ մեխանիկական ստեղների միացմամբ կամ հատուկ լարերի օգնությամբ։ Հետագայում ժամանակաբաշխման ռեժիմի ստեղծման հետ մեկ տեղ անհրաժեշտություն առաջացավ կատարել ներմուծում առանց գործընթացից կտրվելու։ Սկզբնական շրջանում այս նպատակի համար օգտագործվեց էլեկտրամեխանիկական հեռագիրը, հետագայուն նրանց փոխարինման եկան տերմինալները։

Այս տերմինալներում ստեղնաշարը բաղկացուցիչ մաս էր կազմում, չնայած նրան, որ այն կարող էր լինել կաղապարից առանձին։ Էլեկտրական մասի, ստեղների թվի և դասավորության ոչ մի ստանդարտ չկար։ Այսպիսի տերմինալները կարող էին ունենալ առանձին ստեղներ կուրսորը շարժելու, էջը թերթելու և այլնի համար։

Աշխատանքային սեղանի վրա տեղ խնայելու կամ ստեղնաշարը փոքր չափերի սարքերի վրա տեղադրելու համար ստեղծվել են կոմպակտ ստեղնաշարները, որոնցում ստեղները դասավորված են ոչ ստանդարտ հերթականությամբ կամ հեռացված են լինում որոշ ստեղներ[3]։ Կոմպակտ ստեղնաշարները մեծ հայտություն ունեն, օրինակ՝ գեյմերների և համակարգային ադիմինստրատորների շրջանում, քանի-որ հարմար էր տեղափոխել [4]։ Ավելի հայտնի են կոմպակտ ստեղնաշարների ֆորմատներից՝

80 % կամ TKL, ստեղնաշարներ ստանդարտ հերթականությամբ, որոնցում բացակայում է թվային բլոկը։
75 %, հաճախ կարելի է հանդիպել նոթբուքների վրա, որտեղ Home, End, PgUp և PgDown ստեղները կամ գտնվում են մի շարքում վերևի աջ անկյունում կամ կարող են տեղակայված լինել կուրսորը ղեկավարող ստեղների վրա և կատարել իրենց ֆունկցիան Fn ստեղնի շնորհիվ։
60 %, ֆորմատ, որը կազմված է բացառապես տառա-թվային բլոկից, ձևափոխման ստեղներից և Esc, Enter և Backspace ստեղներից։ Մնացած բոլոր ստեղները օգտագործվում են Fn ստեղնի շնորհիվ։

Հղումը

1․Առաջին համաշխարհային պատերազմի նախադրյալները, սկիզբը ,ընթացքը, ավարտը․

Երկու ռազմաքաղաքական հակադիր խմբավորումների ստեղծումից հետո պատերազմնը անխուսափելի դարդձավ:Առաջին համաշխարհային պատերազմը սկսվեց 1914 թ․օգօստոսի 1-ին առիթը հանդիսացավ՝ Ավստրիական թագաժառանգ Ֆրանց Ֆերդինանտի և նրա կնոջ սպանությունը սերբ հայրենասեր Գավրիլ Պրինցիպի կողմից ։ Իտալիան 1915 թ․մայիսի 23-ին միացավ Անտանտին , իսկ Գերմանական խմբավորմանը միացան Թուրքիան և Բուլղարիան։1917թ ապրիլի 6 Անտանտի կողմից պատերազմի մեջ մտավ ԱՄՆ-ն։Պտերազմի գլխավոր ռազմաճակատներն երկուսն էին ՝ Արևմտյան ռազմաճակատը՝Եվրոպայում ու Արևելյան ռազմաճակատը ։ Իսկ 1914 թվականից ձևավորվեց Կովկասյան ճակատը։Պատերազմի սկզբում Գերմանյան գրավեց Բելգյան հետո ներխուժեց Ֆրանսիան սակայն շուտով ֆրանսիական և անգլիական զորքերը կարողացան ձախողելու իսկ ռուսական զորքերը հաջողության հասան Կովկասյան ճակատում գրավելով Վանը,Էրզրումը։1918 թվականի սեպտեմբերին Անտանտը հարձակողական գործողությունների անցավ և գերմանական խմբավորման դաշնակիցները բատերազմից դուրս գալու և պարտությունը ճանաչելու պայմանագրեր կնքեցին։ Պատերազմի հետևանքով վերացան Օսմանյան , Ավստրոհունգական , Ռուսական և Գերմանական կայսրությունները , որպես միապետություն։ Անգլիան և Ֆրանսիան իրագործեցին իրենց ծրագրերի մեծ մասը , իսկ ԱՄՆ դարձավ առաջատար միջազգային հարաբերություններում։

2.Համաշխարհային պատերազմը, հայերի ցեղասպանությունը:

Առաջին համաշխարհային պատերազմը տեղի է ունեցել պետությունների երկու ռազմական դաշինքների միջև `Անտանտի և Եռյակ դաշինքի։Իր բնույթով պատերազմը զավթողական Էր։ Նրա բոլոր գլխավոր մասնակիցները հետապնդում Էին տարածամոլական նպատակներ։Օգտվելով պատերազմի ընձեոած հնարավորությունից՝ երիտթուրքական կառավարությունը, սկսած  1915 թվականի ապրիլից, ճակատամերձ գոտուց «վստահություն» չներշնչող հայ բնակչության տեղահանության պատրվակով, ձեռնամուխ եղավ հայերի բարբարոսական բնաջնջմանը, այդ կանխամտածված գործողությանը  զոհ գնաց 1, 5 միլիոն  մարդ։

3.«Նեմեսիս» գործողությունը:

Ոչ վաղ անցյալում հայոց քաջարի մարտիկները հանձն առան սեփական միջոցներով աշխարհին  լսելի դարձնլ 20-րդ դարի սկզբին ոչ միայն հայերի այլ նաև մարդկության  հանդեպ կատարված ոճռագործությունը ։ Նրանք ոչ միայն մատնանշեցին հանցագործներին այլ նաև հանձն առան նրանց պատժելու պարտականությունը։ Առաջին աշխարհամարտի ավարտից հետո հաղթած և պարտված կողմերը սկսել էին բանակցությունները , իսկ ոճրագործը պատժված չէր ։1919 թ-ի հունվարին Ստամբուլում սկսվեց Անտանտի կողմից կազմակերպված դատավարությունը երիտթուրքերի կառավարության դեմ ։ Առաջին անգամ հնչեցին մի ողջ ազգ տեղահանելու և բնաջնջելու վերաբերյալ մեղադրանքներ , սակայն աննախադեպ հանցագործության կազմակերպիչներն ու իրականացնողները դատավարությանը ներկա չէին , բարեհաջող կարողացել էին հեռանալ Թուրքիային բարվոք կյանք վարելով Գերմանիայում , Ռուսաստանում և այլ եվրոպական երկրներում ։ Հիմքք ընդունելով անհերքելի փաստերը թուրքական դատարանը հեռակա մահվան դատապարտեց ոճրագործներ Էնվերին,  Թալեաթին ,Ջեմալին , դոկտոր Նազըմին և մյուսներին։Գործողության կատարման որոշումը կայացվել է 1919 թվականին Երևանում Հայ Հեղափոխական Դաշնակցության IX ընդհանուր ժողովում։ Նշվել է ցեղասպանության հանցագործների 650 անուն , որոնցից առանձնացվել են 41 գլխավոր հանցագործները ։ 1921 թվականի մարտի 15-ին Սողոմոն Թեհլերյանը  Բեռլինում սպանել է Թուրքիայի ներքին գործերի նախկին նախարար Թալեաթին ։ 1921 թվականի հունիսին Բեռլինում կայացել է Սողոմոն Թեհլերյանի դատավարությունը, և դատարանը արդարացրել է նրան:
-1921 թվականի դեկտեմբերի 5-ին Արշավիր Շիրակյանը  Հռոմում սպանել է երիտթուրքական կուսակցության առաջին կաբինետի ղեկավար Սայիդ Հալիմին:
-1922 թվականի ապրիլի 17-ին Արշավիր Ծիրակյանն ու Արամ Երկանյանը  Բեռլինում վերացրել են Տրապիզոնի նախկին նահանգապետ Ջեմալ Ազմիին , որի հրամանով Տրապիզոնում 15000 հայ երեխաների ծովում խեղդել էին,
-1920 թվականի հունիսի 19-ին Արամ Երկանյանը  գնդակահարել է Ադրբեջանի նախկին վարչապետ Ֆաթալի խան Խոյսկիին և վիրավորել նրա ընկեր խան Մահմասովին։

 4..Վերլուծել Երզնկայի զինադադարը, Բրեստ-Լիտովսկու պայմանագիրը:

Երզնկայի զինադադարը  Առաջին համաշխարհային պատերազմի կովկասյան ռազմաճակատի ռազմական գործողությունների ժամանակավոր դադարեցումն է, որը հաստատվել է Օսմանյան կայսրության և Անդրկովկասյան կոմիսարիատի ներկայացուցիչների համաձայնությամբ `ի դեմս Կովկասյան ճակատի ։  Թուրքական զորքերը, օգտվելով ռազմաճակատի փլուզումից և խախտելով զինադադարի պայմանները, սկսեցին լայնածավալ հարձակումը: Մարտի կեսերին թուրքերը փաստորեն վերականգնել էին վերահսկողությունը ամբողջ Արևմտյան Հայաստանի վրա:

1917-ի հոկտեմբերին Ռուսաստանում իշխանությունը զավթած բոլշևիկները դատապարտեցին համաշխարհային պատերազմը որպես իմպերիալիստական ​և խաղաղություն քարոզեցին «առանց բռնակցումների և հատուցումների»: Հոկտեմբերի 26-ին (նոյեմբերի 8-ին) Սովետների Համառուսաստանյան երկրորդ համագումարում ընդունվեց հրամանագիր Խաղաղության մասին: Թուրքական կառավարությունը դժվարանում էր հավատալ իրադարձությունների այս շրջադարձին մինչ ռուսական բանակը շարունակում էր գրավել Արևելյան Անատոլիայի հսկայական տարածքները, Ռուսաստանի նոր կառավարությունը պատրաստվում էր դուրս գալ պատերազմից ՝ լքելով գրավյալ բոլոր տարածքները:

Երզնկանի պայմանագրի ստորագրումը անվերապահ դիվանագիտական ​​հաջողություն էր Թուրքիայի համար, ինչը, մի կողմից, ստիպեց Անդրկովկասին գործել անկախ Խորհրդային Ռուսաստանի կառավարությունից, իսկ մյուս կողմից ՝ ստիպելով ճանաչել ապագան «Բրեստ-Լիտովսկ Փաստաթուղթ », որը կստորագրի բոլշեւիկյան կառավարությունը:

5․Լրացնել թվականները:

1863թ Ազգային սահմանադրության հաստատումը թուրքական կառավարության կողմից

1907թ Անտանտի կազմավորման ավարտը

1904թ Անգլո — ֆրանսիական համաձայնագրի կնքումը

1914թ, հունիսի 28 — Ավստրիական թագաժառանգ Ֆրանց Ֆերդինանտի սպանությունը

1914թ, օգոստոսի 1- Առաջին համաշխարհայաին պատերազմի սկիզբ

1914թ, սեպտեմբեր — Մառնի ճակատամարտը

1916թ փետրվարից դեկտեմբեր

1917թ, հոկտեմբերի 25 — զինված հեղաշրջումը Պետրոգրադում բոլշևիկների կողմից

1918, մարտի 3 — Բրեստ Լիտովսկի հաշտության պայմանագիրը

1918, հոկտեմբերի 30 — զինադադար ստորագրեց Օսմանյան կայսրություը

6.Եզրակացություն

Լաբ․աշխատանք ներքին էներգիաի փոփոխման եղանակներ

Ներգին էներգիան կարելի է փոփոխել 2 եղանակով՝ մեխանիկական աշխ․ կատարելով(մուրճով հարվածելով կապարի կտորին, մետաղալարը ճկկելով և ուղղելով, մի առարկան մյուսի մակերևույթով տեղաշարժելով և այլն․․․), Առանց աշխ․ կատարելու՝ ջերմահաղորդմամբ։

Աշխատանքի նպատակը․ փորձով տեսնել, երբ մարմինն ինքն է աշխատանք կատարում (իր ներգին էներգիայի հաշվին) ապա մարմնի ներգին եներգիան նվազում է և այն սառչում է։

Անհրաժեշտ սարքեր և նյութեր․ Հաստ պատեր ունեցոզ անոթ, ռետինե խցան, անցք ունեցող ռետինե խցան, օդամղիչ պոմպ, ռետինե խողովակներ

Անց ունեցող ռետինե խցանը ամու փակենք անոթի ներքևի անցքը, սովորական ռետինը խցանով ամուր փակենք բերանը, ներքևի անցքով խցանինը միացնենք պոմպին։ Օդամղիչ փոմփով սկսենք օդ մղել նրա մեջ։

Անհատական նախագիծ՝ ձվի քիմիական բաղադրությունը

ՁՎԻ ԲԱՂԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆԸ

Ձուն բաղկացած է 12% կեղևից, 56% -ը սպիտակուցից և 32% դեղնուցից: Կեղևի տակ անմիջապես գտնվում են երկու թաղանթ՝ արտաքին և ներքին թաղանթները: Այս թաղանթները պաշտպանում են ձվի պարունակությունը բակտերիաներից: Ձվի կեղևը պարունակում է 3% ֆոսֆոր և մագնեզիում, նատրիում, կալիում, ցինկ, մանգան, երկաթ, պղինձ և այլ օրգանական բաղադրիչներ:շ

ԴԱՍԱՐԱՆԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔ

Անջատման խնդիր

Այն առարկան, որից անջատվում, ծագում կամ սկսվում է գործողությունը, կոչվում է անջատման անուղղակի խնդիր։

Անջատման անուղղակի խնդիր են պահանջում հեռանալ, անաջատվել, բաժանվել, թաքնվել, թաքցնել, խուսափել, փախչել, պոկել, փախցնել, հեռացնել, զրկել, ձանձրանալ, հրաժարվել, զզվել և այլ բայեր։

Դրվում է բացառական հոլովով և պատասխանում է ումի՞ց, ինչի՞ց, ինչերի՞ց հարցերին։

Առաջադրանքներ

1․ Գտի՛ր և ընդգծի՛ր անջատման խնդիրները։
Արսենը քեզնից երբեք չի կարող բաժանվել։
Մարդիկ փախչում էին ստից և կեղծիքից։
Նա վաղուց էր ձանձրացել իր ընկերներից։
Թաքցրեց իր անհանգստությունը ծնողներից։
Ոչ մի կերպ չէր կարողանում ազատվել այդ ծանր մղձավանջից։

2․ Համեմատել երեք նախադասությունները։
Ես նրան չեմ զրկի այդ հաճույքից։
Ես վիրավորվեցի նրա խոսքերից։
Ես լալիս էի վիրավորանքից։

Միասնության խնդիր

Այն առարկան, որի հետ, որի ընկերակցությամբ կատարվում է գործողությունը, կոչվում է միասնության խնդիր։

Արտահայտվում է սեռական հոլովի և հետ կապի կապակցությամբ, պատասխանում է ո՞ւմ հետ, ինչի՞ հետ հարցերին։

Արտահայտվում է նաև գործիական հոլով , հանդերձ կապային կապակցությամբ։

Առաջադրանքներ

1․ Գտի՛ր միասնության խնդիրները, ընդգծիր։
Մինչ ուշ երեկո եղբայրներով աշխատեցին դաշտում։
Նա միշտ որսի էր գնում շան հետ։
Ընտանյոք հանդերձ քննարկեցին այդ հարցը։
Արմենի հետ մասնակցեցինք նրա մեծարման երեկոյին։
Նուբարն ամեն առավոտ մոր հետ բարձրանում էր սարը։
Կնոջ հետ գնում էր նրանց այգին՝ խնամելու։

Վերաբերության խնդիր

Այն առարկան, որի վերաբերմամբ կամ շուրջը կատարվում է գործողությունը, կոչվում է վերաբերության անուղղակի խնդիր։

Դրվում է․

• Ա․ Բացառական հոլով
• Բ․ Սեռական հոլովով և մասին, շուրջը, վերաբերմամբ կամ վերաբերյալ, նկատմամբ, առթիվ, հանդեպ կապերի կապակցությամբ։

Առաջադրանքներ

1․ Գտի՛ր վերաբերության խնդիրները, ընդգծի՛ր։
Ես նրա մասին վատ կարծիք երբեք չեմ ունեցել։
Նրա շուրջը զանազան պատմություններ էին պտտվում։
Քո վերաբերյալ իմ ձեռքի տակ եղածն արդեն իսկ բավական է գործը սկսելու համար։
Ավարտական զանգի մասին բոլորը մոռացել էին։
Անհանգստացած պատմում էին այդ օրվա անցուդարձից։

Տնային աշխատանք

1. Հարցական դերանունները փոխարինի՛ր խնդիր (գործողության հետ առնչություն ունեցող առարկա) լրացումներով:
Մի ականատես նկարագրում էր (ո՞ւմ), (ի՞նչը) տղայի հանդերձանքը:
Բնության բոլոր ուժերը միասին անճանաչելիորեն փոխում են աշխարհը:
Լավան մոտենում էր փողոցին:
Մի քանի օր անց որսորդներն են օգնության հասնում (ո՞ւմ) կենդանուն:
Լեռները դղրդում էին (ինչի՞ց) երկրաշարժից:
ժայռի գագաթը միայն մեքենասյով (ինչո՞վ) կարելի է բարձրանալ:

2․ Նախադասություններին ավելացրո՛ւ փակագծերում տրված հարցերին պատասխանող խնդիր լրացումներ, որոնք արտահայտվեն ա)բառով, բ) երկրորդական նախադասությամբ:
Այդ հրաշքը տեսնելով` վայրենիներն ազատ արձակեցին նրան: (ո՞ւմ)
Այդ հրաշքը տեսնելով` վայրենիներն ազատ արձակեցին գերուն:
Այդ հրաշքը տեսնելով` վայրենիներն ազատ արձակեցին նրան, ում կապել էին զոհասեղանին:

Թերակդզու բնակիչները մի պատմություն են պատմում: (ինչի՞ մասին)
Թերակդզու բնակիչները մի պատմություն են պատմում ժայռերի մասին։
Թերակղզու բնակիչները մի պատմություն են պատմում ժայռերում տեղի ունեցած դեպքերի մասին։

Վերջապես արևը տաքացրեց: (ո՞ւմ)
Վերջապես արևը տաքացրեց Ալեքսին։
Վերջապես արևը տաքացրեց նրան, ով սառել էր ցրտից։

Զբոսաշրջիկները միայն երրորդ օրը գտան: (ի՞նչը)
Զբոսաշրջիկները միայն երրորդ օրը գտան հանածոն։
Զբոսաշրջիկները միայն երրորդ օրը գտան այն, ինչի համար եկել էին։

Քայլ առ քայլ առաջ գնալով` հասան: (ինչի՞ն)
Քայլ առ քայլ առաջ գնալով՝ հասան գյուղին։
Քայլ առ քայլ առաջ գնալով՝ հասան այն գյուղին, որտեղ ուզում էին մոտենալ։